بهره‌وری ناوگان همواره یکی از دغدغه‌های جدی صنعت حمل و نقل است. آمارها نشان می‌دهد، بخش عمده‌ای از مصرف سوخت در دنیا، صرف عملیات حمل و نقل جاده‌ای می‌شود. در بریتانیا، بیش از نیمی از مصرف سوخت در بخش حمل و نقل جاده‌ای است. در سال 98، قریب 50 میلیون لیتر گازوئیل در روز توسط ناوگان حمل و نقل جاده‌ای مصرف می‌شد که برآوردها حاکی از استفاده 10 میلیون لیتر مازاد سوخت در این بخش بود.
اما آیا این تمام مساله‌ست؟ وقتی مشکل بزرگتر می‌شود که بدانیم در ایران بسیاری از این سوخت صرف فعالیت ثمربخش حمل و نقلی نمی‌گردد. در بسیاری از موارد حرکت ناوگان بدون بار در سطح کشور اتفاق می‌افتند که خود موجب مصرف سوخت بلااثر در کشور است. از طرفی هزینه سوخت موصوف در محاسبات نانوشته کرایه حمل از سوی راننده تاثیرگذار است.
در سال 1397، اعلام شد که پیمایش ناوگان حمل و نقل جاده‌ای بار در ایران 50 تا 60 هزار کیلومتر است، این درحالی است که نُرم جهانی قریب 150 هزار کیلومتر در سال است. بخش بزرگی از این اختلاف چشم‌گیر ناشی از فرسودگی ناوگان حمل و نقل جاده‌ای در کشور است. اما بخش مهم دیگری که موجب این پیمایش اندک می‌شود، عدم دسترسی کامل رانندگان به وضعیت موجودی بار در سطح کشور است. سفرهای یک‌سرخالی قبلی، تجربه‌ای را برای رانندگان ساخته است که گاه از حمل برخی بارها استقبال نمی‌کنند.
پدیده یک‌سرخالی ناوگان چیست؟
راننده‌ای از بندرانزلی محموله چوبی را به مقصد شاهرود با کامیون‌ش حمل می‌کند. راننده که اهل گیلان، آشنایی در شاهرود ندارد. دو روز در شاهرود به انتظار بار می‌ماند و عاقبت با کامیون خالی به سمت تهران حرکت می‌کند تا شاید باری به مقصد انزلی برایش پیدا شود. پدیده یک‌سرخالی به این شکل اتفاق می‌افتد. گازوئیل در مسافت شاهرود تا تهران بی‌جهت می‌سوزد و استهلاکی به ناوگان تحمیل می‌شود که در ازای آن منفعتی نصیب مالک و راننده نشده است.
اما ماجرا وقتی ابعاد عمیق‌تری به خود می‌گیرد که دیگر بار به مقصد شاهرود، بار نامناسبی ارزیابی می‌شود و رانندگان در انزلی کمتر آن را انتخاب می‌کنند، یا کرایه بالاتری برای حملش طلب می‌کنند. این چرخه مساله عجیبی نیست و کاملا بر اصول کسب و کار منطبق است. پس چه باید کرد؟
بازارگاه برای حل مشکل چه می‌کند؟
اما ما قرار است برای افزایش بهره‌وری ناوگان چه کنیم؟ فرض کنید راننده‌ای که صحبتش رفت در شاهرود، بار چوبش را تخلیه کرد، از طریق تلفن همراهش، پلتفرم بازارگاه الکترونیکی حمل بار را باز کرد و کلیه بارهایی که در محدوده شاهرود به مقصد گیلان بود را مشاهده کرد. دیگر نه آشنایی با صاحبان کالا مطرح است و نه آشنایی با شرکت‌های حمل و نقل. او به اندازه یک راننده بومی به اطلاعات بارها دسترسی دارد و می‌تواند باری متناسب با مقصد خود انتخاب کند. در ادامه با کمترین زحمتی، بارنامه الکترونیکی خود را از شرکت حمل و نقل دریافت و به سمت مقصد حرکت می‌کند.
در واقع بازارگاه در اینجا نقش سالن اعلان باری به وسعت کشور را ایفا می‌کند. راننده با اطلاع از موجودی بار در نقاط مختلف کشور، می‌تواند برنامه سفر خود را تنظیم کند و از حداکثر توان ناوگان خود برای حمل و نقل کالا استفاده کند. در واقع استفاده بازارگاه الکترونیکی بار، نسبت فایده به هزینه را برای راننده و مالک ناوگان ارتقاء می‌بخشد و راننده و مالک ناوگان هزینه سوخت و استهلاک خود را به هدر نمی‌دهد.
پلتفرم ایران فلکس‌پورت با در اختیار داشتن دایره گسترده‌ای از صاحبان کالا در سطح کشور، بزرگترین سالن اعلام بار در سطح کشور به شمار می‌رود. برای افزایش بهره‌وری ناوگان خود، همین حالا به خانواده بزرگ ایران فلکس‌پورت بپیوندید.